Algemeen
Belangrijke overzichten
Algemeen
Kennisflits 2020:1 Adoptie als kinderbeschermingsmaatregel
Toonaangevende wetenschappers en praktijkwerkers vanuit zowel de juridische, psychologische, sociale, medische en beleidsmatige hoek, bekijken in dit consensusartikel adoptie vanuit allerlei gezichtsvelden en geven zo een gedegen, ethisch en wetenschappelijk onderbouwd kader, gebaseerd op de rechten en het welzijn van het kind. Zij laten zien welke schade verwaarlozing, mishandeling, tehuisopvoeding en instabiele pleegzorg kunnen aanbrengen bij jonge kinderen en hoe adoptie door haar stabiliteit en onvoorwaardelijkheid tot verbazingwekkend herstel kan leiden.
ICAR is het grote 2-jaarlijkse adoptiecongres: 5 dagen met hoofdsprekers en steeds 5 parallelsessies. Wat ik van het congres mee terugnam was een indrukwekkende variatie aan presentaties die de kracht van echt stabiele plaatsingen bevestigden, maar ook de aandacht die nodig is om kinderen die zo slecht gestart zijn tot veerkrachtige volwassenen te laten opgroeien.
Jeugdtrauma's
Hoe meer jeugdtrauma’s iemand doorgemaakt heeft, hoe groter gezondheidsrisico’s. Wanneer iemand vier of meer typen jeugdtrauma’s heeft meegemaakt, worden de gezondheidsrisico’s op volwassen leeftijd indrukwekkend vergroot (ruim twee keer zoveel kans op b.v. kanker, hart en vaatziekten, depressie en diabetes) en de levensverwachting verlaagd. Zie ACE-website en de TED Talk van Nadine Burke Harris.
Brochure over gehechtheid voor kinderrechters
Kinderrechters nemen soms beslissingen met verstrekkende gevolgen, zoals de toewijzing van een kind aan één van de ouders of uithuisplaatsing. Professor Juffers onderzoeksrapport 'Beslissingen over kinderen in problematische opvoedingssituaties' ondersteunt kinderrechters bij de inschatting van opvoedingsproblematiek en helpt hen deskundigheidsadviezen te beoordelen.
Kinderrechters nemen soms beslissingen met verstrekkende gevolgen, zoals de toewijzing van een kind aan één van de ouders of uithuisplaatsing. Deze besluiten baseren zij op rapportages van de Raad voor de Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg of andere instanties. Om dergelijke besluiten te nemen, moeten kinderrechters voldoende inzicht hebben om de rapporten te beoordelen. Dat vereist kennis over oorzaken, ontwikkelingen en gevolgen van gehechtheidrelaties van jonge kinderen en over effectieve interventies.
Dr. F. Juffer, hoogleraar Adoptie bij het Centrum voor Gezinsstudies aan de Universiteit Leiden, is gevraagd kennis over gehechtheid, gefundeerd op actuele wetenschappelijke inzichten en onderzoeksresultaten, te bundelen. Haar onderzoeksrapport 'Beslissingen over kinderen in problematische opvoedingssituaties' ondersteunt kinderrechters bij de inschatting van opvoedingsproblematiek en helpt hen deskundigheidsadviezen te beoordelen. Het geeft inzicht in hoe de kwaliteit van de gehechtheid al vanaf de geboorte bepaald wordt door de interactie tussen opvoeders en jonge kinderen. De publicatie beschrijft op compacte wijze de theorie rond gehechtheid, toont methodieken om de gehechtheid te beoordelen in de praktijk en gaat in op implicaties voor de praktijk.
Ook waarschuwt de auteur nadrukkelijk voor het wijdverbreide misverstand dat niet veilig gehechte jonge kinderen geen baat zouden hebben bij correctieve interventies op latere leeftijd. Ze besteedt tevens aandacht aan populaire valkuilen en formuleert concrete aanbevelingen. Centraal staat daarbij de notie: sensitief ouderschap. Het is van belang dat rechters, bij hun pogingen de ouder-kind relatie te verbeteren, zich daarop richten.
Voorbeelden van valkuilen die door Juffer genoemd worden, zijn het overplaatsen van een kind naar een ‘meer geschikt’ pleegoudergezin, waarbij voorbijgegaan wordt aan ontstane gehechtheidsrelatie van het eerdere gezin en het adviseren om de contacten met vorige gehechtheidspersonen volledig te doorbreken om een nieuwe gehechtheidsrelatie met volgende verzorgers niet in de weg te staan.
Juffer F. Beslissingen over kinderen in problematische opvoedingssituaties. Inzichten uit gehechtheidsonderzoek. Research Memoranda, nummer 6-2010. Raad voor de rechtspraak.
Opvoeding over de grens
Kinderen groeien op in oneindig veel varianten van leefvormen en culturen, en hebben daarmee doorgaans weinig moeite. Hun aanpassingsvermogen is verbazend groot. Maar er zijn grenzen aan hun veerkracht. Genocidaal geweld, mishandeling in het gezin of structurele verwaarlozing in tehuizen laten diepe sporen na. Toch weten kinderen ook dergelijke traumatische ervaringen te overleven. Door een drastische verandering in hun levensomstandigheden zijn ze in staat een verrassende inhaalslag te maken. Zonder het belang van genetische verschillen te onderschatten, wordt in dit boek betoogd dat opvoeding uiteindelijk het zwaarste stempel drukt op de ontwikkeling van kinderen. In Opvoeding over de grens worden culturele variaties maar ook afwijkingen in de opvoeding en gehechtheid besproken, en wordt aangetoond dat het gezin in welke vorm dan ook de onvermijdelijke plek is voor opvoeding en herstel. Het boek toont zowel de negatieve effecten van tehuisopvoeding, maar ook de enorme veerkracht bij kinderen opgegroeid in de gemeenschappelijke opvoedingscultuur van de kibboets, kinderen van overlevenden van de Holocaust en de grote inhaalslag van geadopteerden. Het boek geeft een boeiend overzicht van situaties waarbij gehechtheid een belangrijke factor is en toont hiermee een ruimer kader rond de specifieke problematiek van gehechtheid bij adoptie en pleegzorg.
"Opvoeding over de Grens - Gehechtheid, trauma en veerkracht" van M.H. van IJzendoorn.
Dertig jaar ervaring en onderzoek in de jeugdzorg in Engeland: een overzicht
Dit is een speciale uitgave van het tijdschrift ‘Adoption and Fostering, om het 30-jarig bestaan van het tijdschrift te vieren. In deze uitgave kijken verschillende auteurs terug op verworvenheden van de laatste 30 jaar ten aanzien van de plaatsing van kinderen in nieuwe families en schetsen ze hiernaast de uitdagingen waarvoor men tegenwoordig gesteld wordt.
Thema’s die aan de orde gesteld worden zijn: ‘hoe om te gaan met contact’, de evolutie van de ontwikkelingspsychologie, luisteren naar kinderen, het belang van het erkennen van de familie en andere sociale relaties van het kind tot aan de volwassenheid en gezinsrapporten. Auteurs in deze speciale editie zijn onder andere John Triseliotis, Gillian Schofield, Alan Rushton, Julie Selwyn and Judith Masson.
30 years of childcare practice and research – an overview. Edited By Roger Bullock and John Simmonds. BAAF 2010. ISBN: 978 1 905664 82 5.
Thuishoren en Blijven. Uitkomsten van langdurige pleegzorg en adoptie
In dit boek worden de resultaten van een studie in Engeland beschreven, waarin drie vormen van definitieve plaatsing worden vergeleken: adoptie door onbekenden, adoptie door pleegouders en permanente pleegzorg. Gekeken wordt naar de stabiliteit van de plaatsing, de eventuele emotionele en gedragsproblemen, het omgaan met relaties, succes op school en de manier waarop de kinderen contact houden met hun geboortefamilie.
Belonging and permanence Outcomes in long-term foster care and adoption. N. Biehal, S. Ellison, C. Baker and I. Sinclair. BAAF 2010. ISBN: 978 1 907585 01 2
Vergelijking adoptie, pleegzorg en jeugdzorg.
Op het ICAR4 congres, zomer 2013, presenteerde prof A. Hjern een vergelijking van jong-volwassen geadopteerden, hun siblings, voormalig pleegzorgclienten en jeugdzorgclienten met de algemene bevolking. Inkomen, werkloosheid, criminaliteit, alcohol en drugsgebruik... De voormalig pleegzorgkinderen hebben de minst positieve uitkomst. Lees verder
ADOC-selectie van voor adoptieorganisaties en adoptiebeleid relevante artikelen 2010 - 2012
Op 26 en 27 april organiseerde EurAdopt voorafgaand aan de 2-jaarlijkse bijeenkomst van haar leden een twee-daagse Conferentie met als onderwerp:"Inter-country Adoption is still an option". In deze open dagen werden effecten van de Haagse Conventie besproken. Gera ter Meulen van het ADOC hield een presentatie over voor adoptie interessante publicaties uit internationale wetenschappelijke tijdschriften van 2010 tot 2012. De belangrijkste conclusie uit onderzoek naar kindertehuizen is dat het voor de ontwikkeling van kinderen van groot belang is dat ze zo snel mogelijk in een gezinssituatie terecht komen.